Kennari kvaddur

Mér þótti dapurlegt að lesa það í Morgunblaðinu í morgun að Jón S. Guðmundsson, íslenskukennari við Menntaskólann í Reykjavík, væri látinn. Þrátt fyrir að Jón Gúm (líkt og hann var oftast kallaður af nemendum) hefði aldrei verið kennari minn utan 2-3 forfallatíma, fékk ég samt notið leiðsagnar hans í nokkrum mæli.

Jón var aldrei sínkur á tíma sinn þegar kom að því að leggja menntaskólanemum og íslenskunni gott til og ég naut þeirrar gæfu að kynnast honum talsvert vegna útgáfu Skólablaðsins, sem ég var nokkuð viðloðandi í skólatíð minni. Jón annaðist jafnan prófarkalestur blaðsins og var meira að segja ábyrgðarmaður þess, en sá vanþakkláti starfi var vitaskuld launalaus.

Þegar Jón skilaði próförkum af sér var ekki aðeins búið að leiðrétta villurnar, heldur gaf hann sér tíma til þess að útskýra fyrir okkur ástæðurnar, benda á annað sem betur mætti fara og leggja okkur heilt til um stíl. Jón gaf engan afslátt þegar íslenskan var annars vegar, en það gat verið erfitt að tjónka við óstýriláta og stæriláta unglinga, sem allt þóttust vita og geta og hikuðu ekki við að bera fyrir sig tjáningarfrelsi, höfundarrétt og skáldaleyfi til þess að réttlæta vitleysuna! Jón þekkti til allrar hamingju sitt heimafólk og sagði okkur til af slíkri hæversku og rósemi að ómögulegt var að leiða ábendingar hans hjá sér. Til allrar hamingju fyrir okkur og lesendurna.

Ég áttaði mig ekki á því þá, en auðvitað var Jón að kenna okkur. Að því bý ég enn ríkulega og hygg að svo sé um aðra þá er nutu hennar. Jón S. Guðmundsson var nefnilega ekki aðeins kennari að starfi, heldur af köllun og eðli. Það var því vel til fundið þegar þessum framúrskarandi kennara voru veitt verðlaun Jónasar Hallgrímssonar á íslenskudeginum árið 2003, en myndin að ofan er tekin við það tækifæri þegar Tómas Ingi Olrich, menntamálaráðherra, afhenti honum viðurkenninguna. Jón unni íslenskunni af lífi og sál og náði að kveikja sama neista í brjóstum þúsunda nemenda á hálfrar aldar löngum kennsluferli.

Blessuð sé minning Jóns S. Guðmundssonar og hafi hann þökk fyrir ævistarfið.

Athugasemdir

[Gísli Baldvinsson (IP-tala skráð) 9.4.2008 kl. 15:17]

Ég átti því láni að fagna að vinna með honum á 9. áratug síðustu aldar. Fótspor hans í fjöru íslenskrar ritlistar verða seint máð út. Margir nemenda hans skrifa víða í þjóðfélaginu í dag. Blessuð sé minning hans.

[Ágúst H Bjarnason, 9.4.2008 kl. 20:18]

Jón Gúm er sá kennari í MR sem mér finnst ég eiga einna mest að þakka. Hann var meðal allra bestu kennara skólans, áhugasmur og ljúfur. Það er rétt sem þú segir, hann var kennari af köllun og eðli.

[Elías Halldór Ágústsson, 10.4.2008 kl. 00:16]

Hann stríddi mér óspart. Ég skildi það ekki þá, en það rann upp fyrir mér síðar, að það var hluti af hans pedagógísku aðferð. Ég held að hann hafi litið svo á að hann væri ekki bara að kenna nemendum sínum, heldur líka á vissan hátt að ala þá upp.

Hann var fyrsti kennarinn sem kenndi mér að meta dróttkvæðan skáldskap. Æ síðar hef ég kunnað "Undrask öglis landa" og  "Emkak rjóðr en rauðum" utanað.

Þótt ég hafi síðan hætt í miðjum fjórða bekk heilsaði hann mér ætíð síðan að fyrra bragði ef hann hitti mig á förnum vegi. Ég kýs að halda að það hafi vegna þess að hann var minnugur maður, frekar en að ég hafi verið eitthvað sérstaklega eftirminnilegur.