Gróska í fjölmiðlun

Þessi áform Viðskiptablaðsins þykja mér skynsamleg. Útgáfa vikurits er ekki hagkvæm rekstrareining (afsakið orðaleppana) og það er skrykkjóttur taktur í útgáfu tvisvar í viku. En er markaður í dvergríkinu fyrir sértæku dagblaði um og fyrir viðskiptalífið? Nei, tæpast, jafnvel þó kúnnarnir séu með dýpri vasa en gengur og gerist og vilji sjálfsagt borga meira fyrir gott og áreiðanlegt viðskiptablað, sem er án tengsla við stóru viðskiptablokkirnar.

Hvernig er þetta þá gerlegt? Það hlýtur að felast í því að efnistökin færist nær hinum almennu dagblöðum. Það er enda þróunin hjá viðskiptablöðum um heim allan og sú þróun er engan veginn ný af nálinni. Wall Street Journal hóf þá vegferð upp úr seinna stríði, Financial Times (í miklu minna mæli þó) fyrir um tveimur áratugum. Hið sama má segja um viðskiptablöð á Norðurlöndum og í Evrópu. Þar má líka búast við auknu framboði af fréttaskýringum, vönduðu lesefni, menningarumfjöllun og pólitískri orðræðu. Slíkt blað mun sjálfsagt aldrei skáka risunum, en gæti hæglega fengið alveg þokkalega útbreiðslu. En þá ber einnig að líta til þess hvar útbreiðslan liggur, því það er viðbúið að hún ágerist í menntaðri og tekjuhærri hópum þjóðfélagsins. Þeir eru ennfremur ákjósanlegri fyrir auglýsingasalana. Með þeim hætti þarf upplagið engan veginn að ná hæðum Morgunblaðsins og fríblaðanna til þess að útgáfan sé ábatasöm.

Stóra spurningin er hvort að prentmiðlarnir séu einfaldlega ekki á hröðu undanhaldi gagnvart netinu og að þessar fyrirætlanir — líkt og aðrar hræringar á blaðamarkaði — séu þá ekki byggðar á sandi eða einhverjum allt öðrum forsendum en að reka arðvænleg fyrirtæki. Það mun auðvitað reynast misjafnlega eftir miðlum, en ég held að menn eigi ekki að vera of fljótir að kasta rekunum yfir prentmiðlunum. Dagblaðalestur fór vissulega minnkandi eftir því sem vegur netsins jókst, en það hefur ýmislegt breyst undanfarin ár. Þar held ég að Fréttablaðið hafi breytt mestu. Ekki svo að skilja að það sé frábært blað, það er það alls ekki. En með sinni umfangsmiklu frídreifingu vandi það nýjar kynslóðir við blaðalestur, kynslóðir sem ella hefðu sjálfsagt farið þess á mis. Þessir nýju lesendur eru um leið líklegir til þess að skoða önnur blöð þegar þau bjóðast og margir þeirra munu vitaskuld leita í bestu blöðin. Séu blöðin nógu góð vilja þeir jafnvel borga fyrir þau. Þetta kann að reynast lykillinn að grósku á blaðamarkaði.

En á það ekki allt eins við um vikublaðið hennar Sigríðar Daggar Auðunsdóttur? Hugsanlega, en ég verð að játa að ég hef mikla vantrú á því. Ég hef reynslu af útgáfu vikurita og það er vandasamara en margur hyggur að halda þeim úti. Sérstaklega ef fókusinn á að vera á fréttir og fréttaskýringar í litlu landi þar sem lítið gerist. Fyrir nú utan það að ég hef ekki mikið álit á dómgreind og vinnulagi Sigríðar Daggar. En sjáum til, hún talar af metnaði og hver veit nema það rætist úr. Ef hún finnur aurana til þess arna. Það er alls ekki ómögulegt þó sóknarfærin virðist þröng um þessar mundir. Þeir menn eru til á Íslandi, sem eiga næga peninga og virðast endalaust vilja leggja þá í fjölmiðla burtséð frá arðsemisvæntingum. Hvernig skyldi standa á því?

 

Viðskiptablaðið fimm sinnum í viku